Orijinal yazı: Artificial intelligence in education
YÖMEV için Türkçe’ye çevirildi

Yapay Zeka (YZ), eğitimde bugün karşılaşılan en büyük zorlukları ele almak, öğretme ve öğrenme uygulamalarını yenilikçi hale getirmek ve SDG 4’e (Sustainable Development Goals) doğru ilerlemeyi hızlandırmak için potansiyele sahiptir. Ancak, hızlı teknolojik gelişmeler kaçınılmaz olarak çoklu riskler ve zorluklar getirir ve bu zamana kadar politika tartışmaları ve düzenleyici çerçeveleri geride bırakmıştır. UNESCO, Üye Devletleri Eğitim 2030 Gündemi’ni gerçekleştirmek için YZ teknolojilerinin potansiyelini kullanmaları konusunda desteklemeye kendini adamıştır, aynı zamanda eğitim bağlamlarındaki uygulamasının kapsayıcılık ve eşitlik temel ilkeleri tarafından yönlendirilmesini sağlamaktadır.

UNESCO’nun amacı, doğal olarak yapay zekaya insan merkezli bir yaklaşım çağrısı yapmaktadır. Bu, YZ’nin bilgiye erişim, araştırma ve kültürel ifadelerin çeşitliliği konusundaki mevcut eşitsizlikleri ele almasını da kapsayan bir gündem değişikliği yapmayı amaçlamaktadır ve YZ’nin ülkeler içinde ve arasında teknolojik bölünmeleri genişletmemesini sağlamayı hedeflemektedir. “Herkes için YZ” vaadi, herkesin devam eden teknolojik devrimden yararlanabilmesi ve özellikle yenilik ve bilgi açısından meyvelerine erişebilmesi anlamına gelmelidir.

Bunun yanı sıra, UNESCO, Pekin Konsensüsü çerçevesinde yapay zeka konusunda eğitim politikası yapıcıların hazırlığını teşvik etmeyi amaçlayan bir yayın geliştirmiştir. Bu yayın, “Yapay Zeka ve Eğitim: Politika Yapıcılar İçin Rehber”, politika yapımı ve eğitim topluluklarındaki uygulayıcılar ve profesyoneller için ilgi çekicidir. Yapay zekanın eğitim için sunduğu fırsatlar ve zorluklar hakkında ortak bir anlayış üretmeyi ve AI çağında temel yetkinlikler için sonuçlarını amaçlamaktadır.

UNESCO’nun projeleri aracılığıyla, eğitimde yapay zeka teknolojilerinin kullanımının insan kapasitelerini artırmak ve etkili insan-makine işbirliği için insan haklarını korumak amacıyla olması gerektiğini doğrulamaktadır. Ayrıca, UNESCO, ortaklar, uluslararası kuruluşlar ve UNESCO’nun görevlerinin temel direkleri olarak kabul edilen temel değerlerle birlikte, eğitimde yapay zekanın öncü rolünü güçlendirmeyi ummaktadır.

Stefania Giannini, Mayıs 2019’da Pekin’de düzenlenen Uluslararası Yapay Zeka ve Eğitim Konferansı’nda, “Yeni teknolojilerin birleşimi olan yapay zeka çağına doğru ilerlerken bu taahhüdü yenilememiz gerekiyor. Bu devrimi doğru yönde yönlendirmemiz, geçim kaynaklarını iyileştirmemiz, eşitsizlikleri azaltmamız ve adil ve kapsayıcı bir küreselleşmeyi teşvik etmemiz gerekiyor.” dedi.

“Artificial Intelligence in Education.” UNESCO.Org, www.unesco.org/en/digital-education/artificial-intelligence. Accessed 15 Nov. 2023.